آلودگی هوا، تعطیلی مدارس و مشکلسازی دولت برای مادران شاغل | تعطیلی مهدها و مدارس تاثیری بر کاهش آلودگی هوا ندارد
رویداد۲۴ | شادی مکی: با وجود دو روز تعطیلی پیاپی روز شنبه ۱۷ آذر ماه وضعیت هوای تهران به لحاظ آلودگی به سیاق هر سال در آستانه وضعیت بسیار ناسالم قرار گرفت.
عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در اینباره گفت: در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد ایستگاههای شهر تهران شاخص کیفیت هوا بالاتر از ۱۵۰ و در وضعیت ناسالم برای همه گروهها قرار دارد و ایستگاههای مناطق ۱۹ و ۲۰ در آستانه شرایط بسیار ناسالم هستند.
او از تداوم این وضعیت تا روز دوشنبه ۱۹ آذر خبر داد: با توجه به افزایش غلظت آلاینده ذرات معلق کوچکتر از دو و نیم میکرون، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اعلام وضعیت شرایط اضطرار کرده و درخواست تشکیل کارگروه شرایط اضطرار کرده است.
بیشتر بخوانید: ۱۲ درصد مرگ در ایران ناشی از آلودگی هواست | خاموشیها فرصتی برای جبران مافات است
در این بین اما بار دیگر مساله تعطیلی مدارس و تعیین تکلیف ساعت کاری ادارات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی تنها تصمیم اتخاذ شده برای کاهش آسیبهای ناشی از آلودگی هوا بود. میرمحمدغراوی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران، در اینباره اظهار کرده فعالیت آموزشی مهد کودک، پیش دبستانی و استثنایی تعطیل و مقطع ابتدایی در دو نوبت صبح و عصر شنبه ۱۷ و یکشنبه ۱۸ آذرماه در شهر و استان تهران، جز دماوند و فیروزکوه به صورت غیر حضوری خواهد بود.
با این حال آنچه همانند هر سال مورد غفلت گرفته دردسرهای والدین و به خصوص مادران شاغل به دنبال تعطیل یا غیرحضوری شدن مراکز آموزشی، و بهویژه مقاطع مهدکودک، پیشدبستانی و ابتدایی بود. دردسرهایی که میتواند به شدت شغل مادران شاغل را تحت تاثیر قرار دهد.
پیشفرضهای ذهنی اشتباه دولتمردان
فاطمه موسوی ویایه، جامعهشناس، تعطیلی مدارس را مداخله ساختار مدیریت کشور در زندگی خصوصی افراد میداند. او به رویداد۲۴ توضیح میدهد که تصمیمگیری برای حضور یا عدم حضور دانشآموز در مدرسه مسالهای است که باید برعهده خانوادهها گذاشته شود: «مادران شاغل با تعطیلشدن مهد کودک و مدارس ابتدایی واقعا به زحمت میافتند. بهویژه درباره بچههای زیر پیشدبستانی و ابتدایی که کوچکتر هستند این مشکل ایجاد میشود که باید فرزند کوچک خود را کجا بگذارند که بتوانند در محل کار حاضر شوند؟ مثلا اگر به دلیل شرایط والدین، مادر ناچار باشد فرزند خود را به محل کار ببرد باید به واکنش کارفرما و میزان تحمل محیط کار برای کودک خود یا حتی این موضوع که امکان حضور در کلاس آنلاین برای فرزندشان مهیاست، فکر کنند. از طرف دیگر اگر مادر به دلیل شرایط تعطیلی نتواند در محل کار حاضر شود ممکن است کارش با چالش جدی مواجه شود مثلا یک جلسه مهم را از دست بدهد.»
او این را هم میگوید که تنها گذاشتن کودک دبستانی در خانه محدودیتهای خاص خود را دارد و مادر را نگران باقی میگذارد: «در برخی از کشورها مانند آمریکا تنها گذاشتن کودکان کمتر از ۱۳ سال در خانه ممنوع بوده و از موارد غفلت از کودک محسوب میشود به این علت که در صورت تنها ماندن کودک تنها برای او حادثه ناگواری رخ دهد.»
این جامعهشناس تاکید میکند که دولت با تعطیلی مدارس مشکلات بسیار بزرگی را برای مادران شاغل ایجاد میکند: «علت این موضوع هم به پیشفرضهای ذهنی بسیار اشتباهی باز میگردد که در ذهن تصمیمگیران و تصمیمسازان ما وجود دارد. از نظر آنها اشتغال زنان مهم نیست و حضور آنها در ادارات چندان هم حائز اهمیت نیست. به نظر میرسد به ذهن آنها خطور نمی کند که ممکن است یک زن شاغل به دلیل گرفتن مرخصی در شرایط آلودگی هوا و تعطیلی مدرسه دچار دردسر شده یا فرصت مهمی را از دست بدهد.»
موسوی این را هم اضافه میکند که تعطیلی مدارس هیچ تاثیری در کاهش ترافیک و کاهش آلودگی هوا ندارد. «اگر قرار است مادر فرزندش را با خود به محل کار یا هر محل دیگری ببرد شرایط تغییری نمیکند. در نهایت این خود خانواده است که باید تصمیم بگیرد در شرایط هشدار آلودگی هوا اجازه بدهد که فرزندش در مدرسه حاضر باشد یا خیر . به نظر من تعطیلی مهد کودکها یک تصمیمگیری اشتباه و دخالتی نابجا در شرایط خانوادهها و بهویژه مادران شاغل از طرف ساختار تصمیمگیر کشور است.»
این جامعهشناس به این مساله اشاره میکند که مدارس دولتی بر اساس مقررات موجود دانشآموزان را از محلههای اطراف خود پذیرش میکنند که این موضوع هم دلیل دیگری است که نشان میدهد ارتباطی میان کاهش آلودگی هوا و تعطیلی مدارس یا غیرحضوری شدن آنها وجود ندارد.
به اعتقاد موسوی با توجه به نبود مطالعاتی که نشان دهد تعطیلی مدارس ابتدایی در کاهش ترافیک و آلودگی هوا چه میزان تاثیر داشته است و برآورد مناسبی در این خصوص وجود ندارد، این اقدام دولت تنها برای نمایشی از اقدام برای ساماندهی امور در شرایط آلودگی هواست: «بهتر است دولت به جای اتخاذ چنین تصمیماتی که تنها نتیجه آن مخدوش کردن زندگی شهروندان و افزایش تعارض کار- خانواده برای زنان شاغل است به وظایف خود برای کاهش آلودگی هوا عمل کند.»